ΜΗ ΔΙΑΚΟΠΤΕΤΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΑΝΕΓΚΕΦΑΛΟΙ , ΠΟΥ ΕΤΥΧΕ ΝΑ ΤΟΥΣ ΔΩΣΟΥΝ ΚΑΠΟΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥΣ, ΕΚΛΕΙΣΑΝ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΜΑΚΑΡΟΝΑΚΙ ΣΤΟ ΛΙΣΒΟΡΙ

ΙΕΡΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΛΙΣΒΟΡΙΟΥ 2017

ΑΝΤΙ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΥ / ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΡΓΥΡΕΛΛΗΣ

ΑΝΤΙ  ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΥ   

 ΚΥΡΙΑΚΟΣ  ΑΡΓΥΡΕΛΛΗΣ

Το τεσσαρακονθήμερο Μνημόσυνο του Κυριάκου Αργυρέλλη, τελέσθηκε στις 19 Αυγούστου, στο τόπο διαμονής του στην ενορία της Αγίας Βαρβάρας στο Δήμο Π. Φαλήρου.  ο οποίος τόσο αναπάντεχα, μας άφησε πίσω, μόλις 43 ετών, και στις 16 Ιουλίου ξεκίνησε το μεγάλο του ταξίδι.

Γεννήθηκε στις 4/1/1974, τέλειωσε το Δημοτικό στο χωριό του, το Λισβόρι, το Γυμνάσιο και το Λύκειο στο Πολιχνίτο, παντρεύτηκε και εργαζόταν στην Αθήνα με τελευταίο φορέα εργασίας του τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Άφησε πίσω του τη σύζυγό του, τα δυο του παιδιά, τους γονείς του Γιώργο και Τασούλα, αδελφή και τους λοιπούς συγγενείς του.

Άνθρωπος της δράσης και της προσφοράς ασχολήθηκε με τα πολιτιστικά, το χορό, με μεγάλο ενδιαφέρον για τον Πολιτιστικό Σύλλογο και για την Εκκλησία του χωριού του.

Πάντα με το χαμόγελο στα χείλη ο Κυριάκος, καλοσυνάτος, με ένα καλό λόγο για τον καθένα, πολύ αγαπητός από όλους.

Θέλουμε να εκφράσουμε τη βαθιά θλίψη όλης της ενοριακής μας κοινότητας, για την απροσδόκητη εκδημία του νεότατου και λίαν αγαπητού συγχωριανού μας Κυριάκου Αργυρέλλη. Όλοι μένουμε άναυδοι. Κυριάκο καλό δρόμο. 

Στους δικούς του τι άλλο; ΚΟΥΡΑΓΙΟ

ΣΤΟ ΤΑΞΙΑΡΧΗ ΜΑΣ

Ο ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΔΕΡΗΣ

Βρίσκεται στην περιοχή «Αρμυρός - Πετραδερή» Λισβορίου.

Πανηγυρίζει την 6^η Σεπτεμβρίου, επί τη αναμνήσει του «Εν Χώναις Θαύματος του αρχαγγέλου Μιχαήλ»

Έχει κτισθεί το 1955 με διαστάσεις 4Χ6μ.  και ανακαινίσθηκε τα τελευταία χρόνια.

Στη θέση αυτή εικάζεται ότι ήτο κτισμένο το καθολικό παλαιάς Μονής τιμωμένης επ’ ονόματι του Ταξίαρχου Μιχαήλ. Μέχρι και το 1913 που έγινε μια μεγάλη πλημμύρα εσώζετο τμήμα του παλαιού ναού στα ερείπια του οποίου έχει κτισθεί το σημερινό ναΰδριο. Ένα ελάχιστο τμήμα από αυτόν τον παλαιό Ναό διακρίνεται και σήμερα στο πίσω μέρος, στην αψίδα του ιερού του ναΰδρίου.

«Ακολουθούμε αυτόν το δρόμο τώρα ανάποδα, προς τα ανατολικά. Πάλι ένα τρίστρατο και λίγο πιο μέσα άλλη μια γιγάντια πετραμίθρα. Και κάτω απ' αυτήν, ο Ταξιάρχης. Εδώ τον ξέρουν Άη Στράτη και Αστράτγιου. Το εξωκκλήσι κτίστηκε το 1955, επάνω στο ερείπιο του παλιού ναού. Στέκεται όρθιος ο τοίχος του, κολλημένος στη ΒΑ γωνία του ναΐσκου. Επίσης μπροστά του, βρίσκονται λαξευμένες πέτρες. «Σώζεται εισέτι εις ικανό ύψος, τοίχος καλής κατασκευής, βαίνων λοξώς προς τη ΒΑ γωνίαν του νεόδμητου εξωκκλησίου, καμπτόμενος κατ' αμβλείαν γωνίαν, ενώ έτερος λεπτότερος τοίχος, συναντά αυτόν κατ οξείαν γωνίαν. «Πρόκειται προφανώς εγγεγραμμένη αψίς παλαιοχριστιανικής Βασιλικής. Αρχαίον υλικόν υπάρχει και άλλο πέριξ, ενώ εντός του προς Β ιδία αγρού παρατηρούνται ικανά όστρακα». (Χαριτω¬νίδης). Πραγματικά στα κτήματα γύρω του, είναι περισσότερα τα κεραμικά από τις πέτρες». (ΜΑΚΗ ΑΞΙΩΤΗ. «ΠΥΡΡΑΙΩΝ ΧΩΡΑ» σελ.64, ΔΗΜΟΣ ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ.2001).

Γύρω από το μοναστήρι που υπήρχε εκεί υπάρχει παράδοση ότι από εδώ μετεφέρθησαν οι μοναχοί ύστερα από επιθέσεις πειρατών στο Μανδαμάδο και ίδρυσαν τη σημερινή υπάρχουσα μονή. Αναφέρεται επΊσης ότι κειμήλια της καταστραφείσης μονής υπάρχουν θαμμένα στον πέριξ χώρο και σε πηγάδι που υπήρχε εκεί.

Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Μυτιλήνης ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΛΕΟΜΒΡΟΤΟΣ αναφέρει το βιβλίο του (σελ. 24) «ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΔΙΑΣ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ» ότι το έτος 1324 ο τότε Μητροπολίτης Μυτιλήνης Γρηγόριος, διετήρη εις Ερεσσόν χωρεπίσκοπο τον Θεόδωρο, ο οποίος εντολή του κυριάρχου Μητροπολίτου, ετέλεσε τα γκίνια της παρά τα Βασιλικά (χωρία) ιδρυθείσης Μονής «ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΤΩΝ ΑΝΩ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΟΥ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΑΚΡΟΝΗΣΙΩΤΟΥ».

Ο Μητροπολίτης συνεχίζων αναφέρει ότι παρά τας γενομένας έρευνας στην περιοχή του χωρίου Βασιλικών δεν εξηκριβώθη η θέσις του Μονυδρίου.

Πρέπει όμως να αναφέρουμε εδώ ότι με τον όρο «Βασιλικά» δεν εννοείται μόνον το χωρίον Βασιλικά, το οποίο ονομάζετο παλαιότερα Βασιλικιώτης, αλλά ολόκληρη η περιοχή Πολιχνίτου και φυσικά και το Λισβόρι.

Υπάρχει λοιπόν μεγάλη πιθανότητα να είναι η αναφορά στον εδώ Ταξιάρχη της Πετραδερής η προαναφερομένη Μονή όπου και τα ερείπια παλαιάς μεγάλης εκκλησίας.

Επίσης και η πλησίον της θαλάσσης θέση του δικαιολογεί την επωνυμία «ΑΚΡΟΝΗΣΙΩΤΗΣ» 

ΛΙΣΒΟΡΙ ΠΑΣΧΑ 2017

0 Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έζησε

το μήνα του μέλιτος στο

Σκαμνούδι Λισβορίου

Ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κων­σταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος, γιος του αυτοκράτορα Μανουήλ Β' και εγγονός του αυτοκρά­τορα Ιωάννη Ε΄.  παντρεύ­τηκε στη Λέσβο, στις 27- 7-1441, την Αικατερίνη Γατελούζου, κόρη του η­γεμόνα της Λέσβου Δορίνου Γατελούζου, εγγονή του Φραγκίσκου Β' και δι­σέγγονη του Φραγκίσκου Α', ο οποίος στις 17-7- 1355 παντρεύτηκε οτη Λέσβο τη Μαρία Παλαιολογίνα, αδελφή του αυτο­κράτορα Ιωάννη Ε', δηλαδή την αδελφή του παπ­πού του Κωνσταντίνου και προγιαγιά της Αυτατερίνης.

Ο ιστορικός του Βυζαντί­ου Γεώργιος Φραντζής γράφει ότι ο Κωνσταντί­νος αναχώρησε από τη Λέσβο για το Μυστρά το Σεπτέμβριο του 1441 μό­νος του και προσθέτει ότι τον επόμενο χρόνο: «Τον Ιούλιο του 1442 ο αυθέντης μου και δεοπότης κυρ Κωνσταντίνος πηγαί­νοντας από τον Μυστρά στην Κωνσταντινούπολη για να βοηθήσει τον

αδελ­φό

του αυτοκράτορα Ιω­άννη Η' από το υποστη­ριγμένο από τους Τούρ­κους κίνημα του επίσης αδελφού του Δημητρίου, περνώντας από τη Λέσβο πήρε μαζί του τη δέσποι­να και σύζυγό του. Όταν όμως έφθασε στη Λήμνο πολεμήθηκε από τον τουρκικό στόλο για πολ­λές μέρες (27 υπολογίζει ο William Miller), αλλά με τη βοήθεια του θεού ο τουρκικός στόλος έφυγε άπραχτος. Η δέσποινα και σύζυγός του. λόγω των περιστάσεων, αρρώστησε και, αποβάλλοντας το παιδί που κυοφορούσε, πέθανε και ενταφιάστηκε στο Παλαιόκαοτρο της Λήμνου τον Αύγουστο του ίδιου έτους».

Η πλέον των εννέα μηνών απουσία του Κωνσταντί­νου από τη Λέσβο δηλώ­νει ότι η άτυχη Αικατερίνη συνέλαβε το κυοφορού­μενο παιδί τους τον Ιού­λιο του 1442. Επίσης από το ότι εκείνη αρρώστησε και αποβάλλοντας πέθανε στη Λήμνο τον Αύγουστο συνάγεται ότι ο Κωνστα­ντίνος επέστρεψε στις αρ­χές Ιουλίου στη Λέσβο, ό­που και παρέμεινε τουλά­χιστον έναν μήνα. Λαμβάνοντας υπόψη: α) τις αναφορές του Γεωργί­ου Φραντζή για τις δύο ε­πισκέψεις του Κωνσταντί­νου στη Λέσβο το 1441 και 1442, β) το εικονιζόμενο μονόγραμμα του πα­τέρα του Κωνσταντίνου, Μανουήλ Β'. που είναι χαραγμένο στην εντειχισμένη πλάκα στο εζωκλήσι του Αγίου Νικολάου στο Σκαμνούδι Λισβορίου και ταυτοποίησε ο αρχαι­ολόγος Σεραφείμ Χαριτωνίδης. γ) τα ερείπια του πύργου του Μανουήλ Β' στο Σκαμνούδι, τα οποία ο Σεραφείμ Χαριτωνίδης ταυτοποίησε με τον πύργο των Βασιλικών χωρίων που κατέγραψε στο χάρτη του ο Φλωρεντινός Cristoforo Buondelmonti το 1420, δ) τα νομίσματα των Γατελούζων που βρέ­θηκαν στο Σκαμνούδι, ε) την παραμονή του Κων­σταντίνου στο θρόνο από 27-11-1439 μέχρι 1-2- 1440, όταν αντικατέστησε τον αδελφό του Ιωάννη Η' που παραβρέθηκε υποστηρικτικά στη σύνοδο Φερράρας - Φλωρεντίας και όπου υπό την προε­δρία του Πάπα Ευγένιου Δ' συζητήθηκε το ζήτημα της ένωσης των Εκκλη­σιών, με αποτέλεσμα να ψηφισθεί η ένωση αλλά να μην εφαρμοστεί, και στ) την αναφορά του φι­λολόγου, αρχαιολόγου και δημοσιογράφου Μίλτη Παρασκευαΐδη ότι στο Σκαμνούδι βρέθηκε «ένα μολυβδόβουλλο του Πά­πα της Ρώμης Ευγένιου Δ’, που είχε επιτύχει την εφήμερη ένωση της Ανα­τολικής και Δυτικής Εκ­κλησίας στη σύνοδο της Φλωρεντίας και αλληλο­γράφησε με ηγεμόνα που διέμενε προσωρινά στην περιοχή Λισβορίου», συ­μπεραίνω ότι ο ηγεμόνας στον οποίο έστειλε επι­στολή από τη Ρώμη στο Σκαμνούδι ο Πάπας Ευγέ­νιος Δ' δεν ήταν ο Μα­νουήλ Β' που είχε πεθάνει το 1425, ούτε ο Ιωάν­νης Η' που δεν επισκέφθηκε τη Λέσβο, αλλά ο μετέπειτα αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος, (1449-1453), ο οποίος, όπως προκύπτει από τα παραπάνω, έζησε στον πύργο του πατέρα του το 1441 στο Σκα­μνούδι το μήνα του μέλι­τος με τη δεύτερη σύζυγό του Αικατερίνη Γατελού­ζου και έναν χρόνο μετά, το 1442, έναν δεύτερο ε­ρωτικό μήνα μαζί της, τον πρώτο της εγκυμοσύνης της, όταν η ένωση των Εκ­κλησιών τον απασχολού­σε έντονα ενόψει της α­πειλητικής επέκτασης των Οθωμανών.

Σημειώνω ότι το γάμο του φιλενωτικού Κωνσταντί­νου πρέπει να τέλεσε ο ε­πίσης φιλενωτικός λόγιος μητροπολίτης Μυτιλήνης Δωρόθεος, στη δικαιοδο­σία του οποίου ήταν τα Βασιλικά χωρία και πρω­τοστάτησε στη σύνοδο Φερράρας - Φλωρεντίας, θεωρούμενος και συγγρα­φέας των ελληνικών πρα­κτικών της.

Αριστείδης Κυριαζής

ΕΝΑ ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΣΥΜΒΑΝ

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΘΥΜΑΤΑΙ...

Ιούλιος του 1936. Ο εργασίες της  εποχής τότε πολλές. Η Καυκάρα έσφυζε από ζωή. Όλοι αλώνιζαν τα γεννήματα όπως τα ’λεγαν… σιτάρι, κριθάρι, ρεβίθια. Η γλυκάνισος, η μυρουδιά όπως τη ξέρουμε, είχε ωριμάσει και οι γυναίκες, πάνω στις πέτρες (πλάκες), έτριβαν τα δεμάτα κα μοσχοβολούσε  τόπος θυμίζοντας το χαρακτηριστικό ποτό του τόπου μας, το ρακί.

Αγκομαχούσαν στ΄  αλώνια τα βόδια σέρνοντας  το «ντουγένι» με το ζευγολάτη και τ’ άλλα δε ζώα μουλάρια, άλογα γαϊδούρια, γύριζαν με την απειλή μιας βέργας, ψάχνοντας άχυρα στις σκορπισμένες καλαμιές με κριθάρι ή σιτάρι,

Δουλεία σκληρή,  ιδρώτας έτρεχε, αλλά σιγοτραγουδούσαν με κέφι τα «σουξέ, της εποχής».

Τον ίδιο μήνα άρχιζε τα κίρτισμα του καπνού. Γυναίκες κυρίως έκοβαν τα ώριμα φύλα απ’ την καπνουλιά.

Δυο – τρεις ώρες πριν ανατείλει ο ήλιος και μια – δυο μετά την ανατολή και ύστερα επιστροφή στο τσαρντάκι για τα περεταίρω όπως παλιότερα έχω γράψει.

Το παρακάτω γεγονός το καταγράφω όπως το άκουσα και σχεδόν όπως το έζησα.

Δεν είχα  συμπληρώσει τα 14 χρόνια. Ο Χαράλαμπος Αναγνώστου ήταν ο μεγαλύτερος καπνοπαραγωγός του χωριού μας. Ο Γιάννης Χατζόγλου, ο «Γιαννίκος», όπως τον ήξεραν όλοι, που ήταν ανιψιός της γυναίκας του κα τον είχαν σαν παιδί τους, ξυπνούσε κάθε πρωί και πήγαινε στο σπ΄τι τους για να ξεκινήσουν για τα καπνοχώραφα.

Μια νύχτα κείνου του Ιουλίου, γύρω στις 2 μετά τα μεσάνυχτα, περνώντας έξω από την εκκλησία, άκουσε ένα δυνατό θόρυβο που ερχόταν από το γυναικωνίτη . Φοβήθηκε, παλικάρι ερίου 20 χρονών και έφυγε τρέχοντας προς το κάτω γεφύρι του χωριού, περιμένοντας τις γυναίκες που τις είχε ξυπνήσει σχεδόν όλες για να ξεκινήσουν για την πρωινή τους δουλειά. Καταφοβισμένος τους δηγήθηκε αυτό που άκουσε.

Οι αντιδράσεις ποικίλες. Άλλες έλεγαν ότι ήταν ιδέα του, άλλες ότι ο Άη-Γιάννης έκανε θαύμα και το εξηγούσαν τι κάτι κακό θα συμβεί στο χωριό μας.

ΔΟΥΚΑΣ  ΤΣΕΣΜΕΛΗΣ

Αυτή η συζήτηση κυριαρχούσε κείνο το πρωινό μέχρι που το μεσημέρι η απορία λύθηκε.

Όταν οι χωριανοί δεν είχαν φύγει ακόμα για τις δουλειές τους η όσοι ήτανε μόνιμοι θαμώνες των καφενείων, βλέπουν κάποιον με άμφια διάκου, καλυμμαύκι σχισμένο και θυμιατό να ψέλνει χαρούμενος.

Ήταν ο Γεώργιος Ζουρέλλης από τον Πολιχνίτο, γνωστός σε όλους, αφού αγιογραφούσε την Εκκλησία του χωριού.. – Όλες οι αγιογραφίες της Εκκλησίας μας είναι του Γ. Ζουρέλη.

Τι είχε συμβεί λοιπόν. Ο άνθρωπος «έχων κλονισμένας τας φρένας του», πήγε στο νεκροταφείο και μέσα σε τσουβάλια, κουβαλούσε  οστά νεκρών συγχωριανών μας και τα άδειαζε στο πάτωμα του γυναικωνίτη. Αυτό γινόταν όλη τη νύχτα.

Ένα τέτοιο θόρυβο άκουσε και ο, Γιαννίκος και τρόμαξε.

Το πρωί ο νεωκόρος Δούκας Τσεσμελής βρέθηκε μπροστά στο απίστευτο θέαμα. Ο γυναικωνίτης γεμάτος από κόκκαλα και ο Ζουρέλλης ατάραχες ντυμένος διάκος να τα θυμιάζει.

Ο Δούκας τότε τον οδηγεί στο γυναικωνίτη και μαζί και οι δυο τσουβάλιαζαν τα κόκκαλα  για να τα επιστρέψουν στο τόπο τους. Φορτωμένος μπροστά ο Ζουρέλλης και από πίσω ο Δούκας με ένα ραβδί συχνά τον χτυπούσε στη πλάτη επειδή ο Ζουρέλλης αντιδρούσε στη μεταφορά και του έλεγε: « Μη βαράς αφεντικό».

Τον έλεγε αφεντικό επειδή όταν αγιογραφούσε στην εκκλησία, ο Δούκας ήτανε όλη τη μέρα μαζί του.

Αυτή η μεταφορά κράτησε αρκετές ώρες

Αυτό το παράξενο και απίστευτο γεγονός θέλησα να το καταγράψω για να θυμούνται οι παλιοί, να μαθαίνουν οι νεότεροι αλλά και για να θυμηθούμε το τέλος της ζωής ενός ανθρώπου που τη δουλειά του βλέπουμε καθημερινά μέσα στην εκκλησία μας.

Ο Γεώργιος Ζουρέλλης ήτανε αξιόλογος αγιογράφος και πέθανε σε ίδρυμα.